Saturday 13 February 2010

Το μεγαλείο χωρίς κλίμακα...


«Γύρω στα μεσάνυχτα, η ταχεία της Ουλμ, γεμάτη επιβάτες, περνάει μέσα από το δωμάτιο του κυρίου Ρουμινώ που κοιμάται, και, σαν αστραπή, αντανακλάται στον καθρέφτη της ντουλάπας.» La carte d’aprés nature, No2, decembre 1952

Μέσα στο όργιο εκρηκτικών μυαλών, ένας δημιουργός ξεχωρίζει με ήρεμη δύναμη από το ‘καλούπι’. Δεν είναι εσωστρεφής και ‘βασανισμένος’. Έχει ανάγκη τους φίλους του για να εκφράζεται. Κι έχει πολλούς. Δεν είναι αλλόφρων ή καταθλιπτικός. Ερωτεύεται την μούσα του - αποκλειστικά, την παντρεύεται και ζει μαζί της από την αρχή ως το τέλος. Ζει μια μικροαστική ζωή. Είναι πετυχημένος και οι πίνακες του αγοράζονται εν ζωή. Απολαμβάνει σεβασμό και αναγνώριση σε όλον τον κόσμο. Πεθαίνει σε μεγάλη ηλικία ικανοποιημένος - όσο είναι δυνατόν … 

«Δεδομένου ότι η επιθυμία μου ήταν να κάνω τα πιο οικεία πράματα, ει δυνατόν, να ουρλιάζουν, η τάξη με την οποία παρουσιάζονται έπρεπε, προφανώς, να ανατραπεί… η δημιουργία νέων αντικειμένων, η μεταμόρφωση γνωστών αντικειμένων, η αλλαγή του υλικού ορισμένων αντικειμένων, παραδείγματος χάρη ένας ουρανός από ξύλο, η χρησιμοποίηση λέξεων σε συσχετισμό με τις εικόνες, η ψεύτικη ονομασία μιας εικόνας, η εφαρμογή ιδεών που μου πρότειναν φίλοι, η απεικόνιση κάποιων οραμάτων που έβλεπα μεταξύ ύπνου και ξύπνιου, ήταν χοντρικά τα μέσα που χρησιμοποίησα για να αναγκάσω τα αντικείμενα να γίνουν επιτέλους συγκλονιστικά.» Διάλεξη για την τέχνη, στο μουσείο καλών τεχνών της Αμβέρσας, Νοέμβριος 1938


«Θέατρο μέσα στην ίδια την καρδιά της ζωής.

Μια, πριγκίπισσα στα σίγουρα, έβγαινε χαμογελαστή από τον τοίχο, μέσα στο σπίτι που το περιέβαλλε ένας εξαίσιος ουρανός. Τα διαλεχτά φρούτα βρίσκονταν πάνω σ' ένα τραπέζι, αναπαριστώντας πουλιά. Ο φωτισμός ήταν κατανοητός, παρά την ύπαρξη κάποιων ίσκιων χωρίς λόγο και την έλλειψη βάθους πίσω από τις ανοιχτές πόρτες. Το σύνολο διέθετε μια κίνηση χάρη στις αναλογίες του.
Τώρα η πριγκίπισσα τρέχει, αμαζόνα δίχως ίλιγγο, σε απέραντες πεδιάδες, αναζητώντας μυστηριώδεις αποδείξεις. Χρησιμοποιεί τις σκέψεις και τις πράξεις ενός ατέλειωτου πλήθους προσώπων. Υπερπηδάει ποιητικά εμπόδια: Τη βαλίτσα, τον ουρανό~ τον σουγιά~ το φύλλο~ τον σπόγγο.»
Distances, No1, Fevrier 1928

René Magritte. Γοητευτικός, πλακατζής, ανήσυχος, συγκεντρωμένος, ολόκληρος, μορφωμένος και ακόρεστος. Χωρίς κανένα δήθεν καλλιτεχνικό και όλη την ένταση του πάθους. Ζωγραφίζει ποίηση, γράφει εικόνες, διαβάζει ασταμάτητα, πρωτοπορεί στην διαφήμιση, χαράζει νέο δρόμο στον σουρεαλισμό (και την τέχνη όλη βέβαια!) και σκαλίζει τα ερωτηματικά μας. Αν έχουμε. Γιατί ο ίδιος δεν έπαψε στιγμή να αναζητάει, να προκαλεί, να πασχίζει το σχήμα στο αόριστο. Πέρα από συμβατικότητες και ασφάλεια. Πέρα από την νόρμα. Κι ας ‘έδειχνε’ ο ίδιος απτός και ατάραχος. Το θείο του ΜΕΓΑΛΟΥ είναι να είναι και ανθρώπινος. Με πάθη, με λάθη, αναζητήσεις και ΖΩΗ. Γιατί είναι Άνθρωπος. Μόνο. Που είναι όλα.

 *ακούγεται το solar stone  - seven cities (ambient dub) και ο πίνακας είναι βεβαίως του rené magritte.
**τα αποσπάσματα είναι από το εξαιρετικό «René Magritte, TA KEIMENA» εκδόσεις Οδυσσέας. Και ήταν πολύ δύσκολο να επιλέξω το ‘κάτι’ πάνω στο θέμα της ζωγραφικής του. Τελικά σημείωσα το πιο ‘απτό’. Οι λέξεις όνειρο, μυστήριο, καλλιτέχνης, πραγματικότητα, συσχετισμός, αδιαφορία, ποίηση επαναλαμβάνονται στα κείμενα του προσπαθώντας να εκφράσει και όχι να αναλύσει το οδοιπορικό του. εννοείται!

35 comments:

Yannis Petsas said...

Από καιρό ήθελα να στο πω αυτό: Καλώς όρισες.

χαρη said...

καλώς σέ ξαναβρίσκω κι εγώ αόρατή (μου) μεξικάνα, να'σαι πάντα καλά ε;
(ή να βάλω τις φωνές; ) (που λέει κι ένας φίλος μου)
(έλειψα κι εγώ, αλλά κι εσύ δεν πας πίσω...)
:)))
χχχχ

maya said...

@γιάννη μου
ε τότε, καλώς σας βρήκα :)
..αν σου πω ότι δεν κατάλαβα ότι έλειπα..?
αλλά για να το λες !

και σιγά μην έλεγες κουβέντα για την ανάρτηση ..
τς τς τς

καλησπέραααα
χχχχχχχχχχχχ

maya said...

@χάρη μου !
κάτι παίζει με αυτή την απουσία ε ?
δεν μπορεί !

αλλά μακάρι να λείπουμε και παραπάνω όταν είναι για δημιουργικούς λόγους !
κάτι γυρνάει... λέω .
η έμπνευση μου σίγουρα . ουφ .
:))))

καλό μας βράδυ
χχχχχχχχχχχχχχχχχ

υγ.αυτό το "μεξικάνα" πολύ ΜΟΥ ΑΡΕΣΕΙ !!!

Yannis Petsas said...

Το καλωσόρισμα δεν είχε να κάνει με την απουσία, με την ανάρτηση είχε να κάνει. Αλλά... πού μυαλό;

Yannis Petsas said...

Κι επειδή δεν θα καταλάβεις, μου άρεσε πολύ η ανάρτηση, το ότι ξέρεις να γράφεις κι αλλιώς.

Talisker said...

Τι καλα!!
παντα μου αρεσει να διαβαζω τετοια αποσπασματα
-πολυ καλη επιλογη:)

εγω παντως θα κομπασω τωρα!!
ξερω πρωτοφανες και θα σας παραξενεψει!!

οσο διαβαζα για τη γυναικα μεσα απο τον τοιχο σκεφτομουν

"καθαρα σουρεαλιστικη εικονα..

Νταλι?? τσου τσου για Μαγκριτ μαλλον μιλαει αλλα για να δω!!!!"

καπως ετσι δεν ειναι και οι πινακες του ? κορμια που ξεπροβαλλουν μεσα απο τους καθρεφτες η μεσα απο τα συννεφα η απο το πουθενα...

-λατρευω την σουρεαλιστικη γραφη ...

αλλα και η περιγραφη στις 2 πρωτες αραδες καθολου δεν με χαλαει!!:))

ματςςςςς

(χαιρετω τους ακριβους συναγελαζοντεςς::))))))

maya said...

@γιάννη μου
το μυαλό ΕΔΩ ακολουθεί .
όχι δεν θα το καταλάβαινα τι εννοούσες.
μάλλον μπήκες εντός του κόσμου όπου ασυνήθιστα πράματα δημιουργούν μια καινούργια λογική .
:))

μια χαρά δηλαδή .
στο πνεύμα της αγανακτησης !

κι ευχαριστώ για τα καλά λόγα.
δεν μ'έχεις συνηθίσει - κοκκινίζω !
χχχχχχχχχχχχχ

maya said...

@τάλισκερμεάκι μου
ναι ναι αυτή η πρώτη εικόνα που δίνει με λέξεις ...
δεν είναι ...?!!!!!
απαπαααα

υπάρχει και το εξής υπέροχο με τον magritte :
ήταν και ωραίος τύπος !
ενώ ο νταλί ... χμμμ ... δεν θα έπαιρνα να διαβάσω την βιογραφία του εύκολα ...
θα είχα άγχος ότι θα μου χαλάσει την εικόνα .

το μισώ όταν συμβαίνει αυτο .
μου συννεφιάζει και το βλέμμα στην τέχνη τους .
κακό αυτό θα μου πεις, να τα μπερδεύω .
αλλά δεν μπορώ .
είμαι συναισθηματική σε όλα , ακόμη και στην τέχνη .
ΘΕΛΩ να με εμπνέει και ο άνθρωπος .
θέλω να είναι καλύτερος κι απο το έργο του .

πολλά πολλά φιλιά
χχχχχχχχχχχχχχχχχ

υγ.ήξερα ότι θα σ'αρέσει ;))))

χαρη said...

μεξικάνα : τή χρειαζόμουν τήν επιβεβαίωση !!! όχι τίποτα' άλλο, αλλά και μένα μ' αρέσει... χωρίς να σε ξέρω - πέρα από δω - έχω την εντύπωση ότι σού πάει πολύ πολύ...

ζωγράφιζε εσύ, κι ας μάς λείπεις,
γράφε κι ας σε αποζητάμε :)))))))

τάλι : τώρα που σε βρήκα από δω, ευκαιρία να στην πω κυρία μου : μπαίνω και ξαναμπαίνω στο κόκκινό σου για ν' ακούω τήν άμυ - και να επιβεβαιώνω κάθε τόσο πόσο μού λείπεις

φιλιά σ' αμφότερες
χχχ


μάγια μου συμφωνώ για την αντιδιαστολή τού αγαπημένου σου με τον νταλί - άντε θα μιλάγαμε για ωρες αν ήτανε...

χχχ

maya said...

@χάρη μου
ξέρεις, είναι απο αυτά που χαμογελάς κάθε φορά
αλλά πού να με δεις εσύ ?
πώς μούρθε τώρα και στόπα !!!
πάλι καλά :)))))

χωρίς να έχω καν τον χρόνο που του αναλογεί
είμαι ευτυχώς σε ντελίριο δημιουργικότητας
γιατι ΓΙΝΟΝΤΑΙ πράματα
κι αυτο είναι κινητήριος δύναμη, δεν το συζητώ !!

είμαι φανατική blogger
(δεν θα τόκλεινα γι'αυτό)
αλλά ο χρονος είναι περιορισμένος απλά .
για καλό όμως !
οπότε ναι !
ας πεθυμιόμαστε .
πάλι εδώ μαζευόμαστε :)))))))

συμφωνείς στον μη-αντικειμενικό μου τρόπο αντίδρασης στους δημιουργούς?
χαίρομαι :)))


καλό μας βράδυ
χχχχχχχχχχχχχχχχ

koulpa said...

ήθελα παλια να μαθαίνω τον άνθρωπο πίσω από το έργο.. και κάπως κατάφαιρνα να τα ξεχωρίζω.. βρίσκοντας συχνότερα μαύρους ταλεπορημένους.. και κάποιες φορές και αντιπαθείς ανρθώπους.. μεγαλώνοντας έχω αρχίσει κι εγώ να τα συνχέω.. να θεωρώ τελικά συμαντικότερη την προσωπικότητα από το έργο του καλητέχνη.. η περίπτωση που αναφαίρεις μου φαίνεται σαν εξαίρεση.. εξαιρετική.. :):)
κάτι μου έλεγε το όνομα.. νομίζω κάποια στιγμή το είδα σε κάποιο έργο που μου θύμισε νταλι.. όταν το γκούγκλισα κατάλαβα ότι έχω δει πολλά έργα του τελικά χωρίς αναφορά του ονόματός του.. :):)
περνόντας από την φωτογραφική απεικόνιση και το γραμμικό σχέδιο είχα καταλήξει κι εγώ σε έναν ανάλογο ίσως παράλληλο τρόπο έκφρασης γύρω στο 80.. μετά κατέθεσα τα όπλα.. ίσως γιαυτό και αισθανόμουν πολύ κοντά σε αυτά τα έργα που δεν ήξερα κάν το δημιουργό.. παραλλήρησα πάλι; :):)
βλέπω με χαρά μια δραστηριώτητα.. παω να δω και των άλλων.. :):)
καλημερούδιααααα :):)

maya said...

@κούλπα μου
αχ όχι!
μου αρέσουν τα παραληρήματα σου :))

ήταν για μένα ευχάριστη έκπληξη η συλλογή των κειμένων του
ΑΚΡΙΒΩΣ γιατί ήταν επαναστατική η ματιά του .

το κλασσικό "ceci n'est pas une pipe"
που απεικονίζει μια πίπα
(ΑΡΑ δεν είναι αληθινή πίπα)
δείχνει και το μέγεθος του καλλιτέχνη
που ξεχωρίζει την ζωγραφική απο την πραγματικότητα
τον εαυτό του απο όλα τα δήθεν μαζί
και πρωτίστως
με χιούμορ .
άρα έξυπνα .

ναι είναι εξαιρετική εξαίρεση :))
μάρεσε όπως τόπες!!

και ξέρεις
ο ίδιος έλεγε να μην αποκωδικοποιούμε την ζωγραφική .
σνόμπαρε τα σύμβολα .
ήταν πολύ πιο απλός .
εννοείται ότι τα έργα του κοχλάζουν έννοιες και μηνύματα ...

δραστηριότητα ε ? αχαχαχα
ό,τι προλαβαίνουμε γαμότο ...
τουλάχιστον σήμερα είναι απόλυτα χαλαρή η μέρα ...
τι καλά !!

πολύ καλημέρα μας
χχχχχχχχχχχχχχχχχ

Yannis Petsas said...

Λοιπόν έχω διαφωνήσει με εκατοντάδες ανθρώπους γι’ αυτό το ζήτημα. Τελικά κατέληξα πως όλος ο κόσμος πιστεύει πως ο άνθρωπος είναι πιο σημαντικός απ’ τον καλλιτέχνη, δηλαδή το έργο του κι ότι είμαι ο μόνος που διαφωνώ.

maya said...

χμμμμ

δηλαδή πολλοί συμφωνούν με αυτο που λέω ...?
αχ τώρα τι να κάνω ...
ν'αλλάξω πλεύση ???
καθόλου δεν μου αρέσει με την πλέμπα ...
αλλά πώς να το κάνω γαμότο ?
είμαι ανθρωποκεντρική .
θέλει σκέψη ...

Yannis Petsas said...

Όχι, κάνε πως είσαι μόνη σου κι ότι αντιστέκεσαι με κάποιο τρόπο, σε κάτι. Βοηθάει καμιά φορά.

maya said...

αυτό κάνω μα αφού !
...υπάρχει κι άλλος τρόπος δηλαδή ..?
όλο καινούργια πράματα μαθαίνω ..

Anonymous said...

Πολύ ωραίο κείμενο και ενδιαφέροντα τα αποσπάσματα. Συγχώρεσέ με αλλά θα σταθώ σε μια έκφραση που με χτύπησε σε ευαίσθητο σημείο.
"Ο δημιουργός δεν είναι αλλόφρων ή καταθλιπτικός.Ερωτεύεται την μούσα του - αποκλειστικά, την παντρεύεται και ζει μαζί της από την αρχή ως το τέλος. Ζει μια μικροαστική ζωή."
Δεν θα τολμήσω να μιλήσω για άλλες μορφές Τέχνης παρά για την ποίηση που υποτίθεται πως έχω μαζί της μια εξοικείωση.
Φοβάμαι πως στις μέρες μας (όσο ποτέ άλλοτε) η τάση είναι να αποθεώνεται καλλιτεχνικά η "παθογενής παράνοια" και είναι πολλές οι φορές που σκέφτομαι πως ή πρέπει να τρελαθώ ή να τα παρατήσω!

Σε φιλώ

χαρη said...

συμφωνώ πως όποιος μιλάει γι' αυτούς που ζωγραφίζουν (άντε και που γράφουν) χωρίς να έχει βάλει το κεφάλι του στο ντορβά και χωρίς να'χει μυρίσει ποτέ του νέφτι (άντε και μελάνι) (και θέλει να βγάλει και συμπεράσματα) θα πει βλακείες

συνεπώς να κάνουμε εμείς "τη μουσική μας" και να τούς "γράφουμε" κανονικά

ε, συ, στη μπάρα, πιάσε τώρα ένα κατσαβίδ, που τα'πα έτσι ωραία

εντάξει γλυκιά μου μεξικάνα ; (χικ - δεν είμαι και πολύ σε φόρμα σήμερα)

χχχ

maya said...

@πανδώρα μου
δεν είμαι των μακροσκελών αναρτήσεων
αλλοιώς θα γέμιζα λέξεις/σκέψεις του !
πολύ ΓΕΜΑΤΟΣ άνθρωπος ... όμορφος .

όσο για το δήθεν των καλλιτεχνών
πάει χέρι-χέρι και με τις προσδοκίες .
των άλλων αλλά και των ίδιων .
σαν να προσδίδει αξία στην ιδιότητα τους
(και το έργο τους)
η όποια ιδιομορφία ...

δεν μου πάει, δεν το έπαιξα ποτέ .

σαφέστατα και κάποια τρανά μυαλά φλερτάρανε έως και βουτούσαν στην παράνοια ή την κατάθλιψη
αλλά δεν είναι ούτε κανόνας ούτε προ-απαίτηση !
μην τρελλαθούμε τώρα !

την καλησπέρα μου
χχχχχχχχχχχχχχχχχ

maya said...

@χάρη μου
τελικά και μέσα και έξω απο τον χορό
μόνο απόψεις έχουν όλοι !
πόσο σπάνιο είναι να παραδεχτεί κάποιος άγνοια ...
τι δύσκολο ε ?

θα ήταν ευχάριστη έκπληξη να επιτρέπαμε την διαφορετικότητα .
γιατι περί αυτού πρόκειται ...
την ανάγκη να ομαδοποιούμε τους πάντες .
ε δεν χωράνε όλοι στα ίδια !

μα πώς νάσαι καλά ?
απο χτες πίνουμε !
πάντως ωραία ΤΑ ΛΕΣ !
:)


καλό μας απόγευμα
χχχχχχχχχχχχχχχχχχχ

Eraserhead said...

Aγπημένος ζωγράφος!
Δεν ήξερα την ύπαρξη του συγκεκριμένου βιβλίου το οποίο μου κίνησε το ενδιαφέρον!Από τους πίνακές του αγαπημένος ο "Not to be reproduced". Καλημέρα! :)
Respect Rene!

maya said...

@eraserhead
"not to be reproduced" ε?
το διττό ξανά ...
στην περίπτωση του magritte
μάλλον θάπρεπε να βρω ποιός πίνακας
ΔΕΝ μου πολυαρέσει .
έχω πολλούς αγαπημένους :)

έχει πολύ ενδιαφέρον το βιβλίο .
να το πάρεις !!- έχει να σου δώσει .
πολύ χαίρομαι που συμφωνούμε .

την καλησπέρα μου
και τις 'αμόλες' που λέγαμε ...
:)))))))

Yannis Petsas said...

Τι υπέροχη, βαρετή υσυχία.

maya said...

εμ έτσι είμαι εγώ ...
βαρετά υπέροχη :)))))

χχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχ

Yannis Petsas said...

Είσαι το μεγαλείο χωρίς κλίμακα... αλλά δεν μπορώ να σε φανταστώ. Για πες μου...

maya said...

axaxa τώρα αυτό είναι για να αλλάξω πια αγανάκτηση
ή θες να αρχίσω τα:
έχω μακρυά ξανθά μαλλιά
αμυγδαλωτά μάτια
και χείλια κεράσι
και φοράω ...
και το μυαλό στα κάγκελα
και τέτοια χαριτωμένα ?

σφήνα μπήκα
σφήνα φεύγω.
αύριο τα καλύτερα !

καλό μας βράδυ
χχχχχχχχχχχχχχ

Yannis Petsas said...

Όχι. Αυτό το λένε στα κρύα του λουτρού. Αλλά έτσι είσαι εσύ. Κι αυτά τα μπες- βγες, πολύ ύποπτα.

maya said...

@γιάννη μου
όπως τόπες. ύποπτα.
γιατί νόμιζα ότι ανακάλυψα τρομερό μπάρ εχτές
αλλά μάλλον ανακάλυψα την μπόμπα !
το κεφάλι μου πάει να σπάσει ..!

καλημέρα όμως
δεν θα πιάσει το πονστάν ?

χχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχ

Yannis Petsas said...

Αμ, δε γίνονται έτσι οι δουλειές... πήγαινε να δεις και μια άλλη όψη της ζωής, όλο μπαρ και μπόμπες...

maya said...

υπερβολές !

...από πού να πάω λέτε ?

και πιο σημαντικά: καφετιέρα έχουμε ?
καφέ ?

Yannis Petsas said...

Πίνω, ευχαριστώ. Εντάξει, δεν είπα να ξεσπιτωθείς. Απλά να ρίξεις ένα βλέφαρο. Έτσι, κουβέντα να γίνεται, προσπαθώ να κατανοήσω τις ανθρώπινες σχέσεις. Εσύ πονοκέφαλο ε; Τι κρίμα. Σου είπε κανένας τουλάχιστον κάτι να σ' ανεβάσει;

maya said...

ΠΡΙΝ πέρασα υπέροχα.
ωραίες κουβέντες που πια σπανίζουν.
όλα τα όμορφα με ανεβάζουν.
καλά ήταν :)))

μπα σήμερα δεν κουνάω.
κάνω έρευνα/προσχέδια για έναν πίνακα που θα πάει κάπου σημαντικά
και είμαι προσηλωμένη. ωραία .

και απίθανα ΜΟΝΗΗΗΗ !
σκέτη κάβλα ...


εσύ? για ψαράκια και τέτοια μέρα που είναι ?

Yannis Petsas said...

Εγώ τίποτα. Δουλεύω πολύ, γράφω και κάνω σχέδια… όσο κι αν σου φαίνεται περίεργο. Τόσο μεγάλα που φοβάμαι μπορώ να σου πω. Και κοκκινίζω βέβαια όταν μιλάς έτσι. Ίσως είναι επειδή εδώ μου ‘ρχονται ουρανοκατέβατα.

maya said...

μ'αρέσουν τα μεγάλα σχέδια !
επίσης μ'αρέσει η στιγμή της απόφασης .
έχει μια γοητεία η απότομη τιμονιά .

και μην κάνεις ότι δεν ξέρεις !
πρώτη φορά το είπα?
φαντάζομαι στα ψάρια αναφέρεσαι
γιατι τι άλλο μπορεί να σε κάνει να κοκκινίσεις ...?

ας στρωθούμε περαιτέρω λοιπόν ...